نقد و بررسی کتاب آیین زرتشت اثر مری بویس

مری بویس: پژوهشگر برجسته ایران‌شناسی

مری بویس، ایران‌شناس و استاد دانشگاه بریتانیایی، متولد ۱۹۲۰ بود و تا پایان عمرش در سال ۲۰۰۶، آثار ماندگاری درباره تاریخ و فرهنگ ایران به‌ویژه آیین زرتشتی نوشت. او سال‌ها در ایران زندگی کرد و از نزدیک با جوامع زرتشتی آشنا شد. پژوهش‌های او، به‌ویژه در زمینه دین زرتشت، اعتبار جهانی دارد و هنوز هم یکی از منابع اصلی برای شناخت این آیین کهن به شمار می‌رود.

معرفی کتاب “آیین زرتشت”

کتاب “آیین زرتشت” نوشته مری بویس، یکی از جامع‌ترین و معتبرترین منابع درباره دین زرتشتی است. این کتاب به زبانی علمی اما قابل فهم برای عموم نوشته شده و از منابع باستانی، اسناد تاریخی و مشاهدات میدانی نویسنده بهره گرفته است. بویس در این اثر سعی دارد نه‌تنها اصول اعتقادی زرتشتیان را معرفی کند، بلکه تأثیرات فرهنگی، تاریخی و اجتماعی این آیین را در طول قرن‌ها بررسی کند.

ساختار و محتوای کتاب

• بررسی تاریخی: از ظهور زرتشت و شکل‌گیری آیین او تا گسترش آن در دوره‌های مختلف تاریخی.
• اصول اعتقادی: مفاهیمی مانند اهوره‌مزدا، دوگانه‌گرایی، امشاسپندان و نقش انسان در نبرد خیر و شر.
• آیین‌ها و مناسک: توضیح مراسم دینی، نقش موبدان و ساختار جامعه زرتشتی.
• ارتباط با ادیان دیگر: بررسی تأثیر آیین زرتشت بر یهودیت، مسیحیت و اسلام.

نقدهای وارد شده بر کتاب

اگرچه کتاب بویس یکی از منابع معتبر در این حوزه است، برخی پژوهشگران به نگاه بیرونی و گاه غرب‌محور نویسنده ایراد گرفته‌اند. با این حال، دقت و جامعیت اثر، آن را به مرجع اصلی پژوهش‌های زرتشتی‌شناسی تبدیل کرده است.

بخشی از کتاب

“دین زرتشت، با تأکید بر اندیشه نیک، گفتار نیک و کردار نیک، نخستین آیینی بود که مسئولیت اخلاقی فرد را محور جهان‌بینی خود قرار داد.”